کانادا از جمله بهترین مقاصد برای ادامه تحصیلات تکمیلی و در صورت تمایل مهاجرت تحصیلی است. تعدادی از بهترین دانشگاههای جهان در کانادا قرار گرفتهاند و رتبه علمی و کیفیت سیستم آموزشی مؤسسات این کشور بسیار بالاست. بنابراین طبیعی است که سالانه تعداد زیادی از افراد برای ادامه تحصیل به کانادا مهاجرت کنند.
برای ایرانیان و ساکنان کشورهای کمدرآمد، جدای از گرفتن پذیرش از دانشگاه بحث هزینه تحصیل هم اهمیت فوقالعاده زیادی دارد. اساساً بیشتر دانشجویان بینالمللی، کالج یا دانشگاه مورد نظر خود در کانادا را بر اساس معیار هزینه انتخاب میکنند، نه کیفیت تحصیلی!
اما خوشبختانه کانادا بورسیههای تحصیلی بسیار خوبی را به دانشجویان بینالمللی ارائه میکند که در صورت داشتن شرایط و دریافت آنها، میتوانید تمام یا بخشی از هزینه تحصیل خود در کانادا را جبران کنید. یکی از پارامترهای تعیین کننده شانس دریافت بورسیه هم رشته تحصیلی دانشجوست.
در این مقاله از صرافی حافظ قصد داریم بیشتر در مورد شرایط بورسیه و رشتههایی که کانادا بورسیه میکند صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
آمار بورسیههای ارائه شده برای رشتههای زیر معمولاً بیشتر از سایر رشتههای دانشگاهی در کاناداست:
- زیستشناسی و تمام زیرشاخههای آن
- شیمی
- فیزیک
- علوم کامپیوتری و رشتهای مرتبط با فناوری اطلاعات
- علوم بهداشت
- پرستاری
- مهندسی مکانیک، برق، کامپیوتر، شیمی و محیطزیست (مهندسی کشاورزی)
- رشتههای علوم انسانی و علوم اجتماعی
- رشته مدیریت مالی و اقتصادی
- رشته هنر و معماری
- تحقیقات جانور شناسی
اصولاً هر کشوری بر مبنای نیازمندیهای خود میزان حمایت از دانشجویان بینالمللی را تعیین میکند. توسعه رشتههای مورد اشاره در بالا برای دولت کانادا در اولویت قرار دارند و به همین خاطر بیشتر برنامههای بورسیه را به آنان اختصاص میدهد.
از بین رشتههای مورد اشاره، رشتههای حوزه مهندسی شانس بیشتری برای دریافت بورسیه تحصیلی کانادا دارند.
انواع بورسیه تحصیلی در کانادا
بورسیههای تحصیلی کانادا به صورت کلی به سه نوع دولتی، غیر دولتی و دانشگاهی تقسیمبندی میشوند. اما در یک دستهبندی جزئیتر میتوانیم بورسیههای تحصیلی کانادا را به انواع زیر بخشبندی کنیم:
-
بورسیههای شایستگی در کانادا
بورسیه شایستگی بر اساس سطح موفقیت دانشآموزان یا دانشجویان اعطا شده و وضعیت مالی متقاضی را در نظر نمیگیرد. این جوایز و کمکهزینههای تحصیلی معمولاً به دانشآموزان یا دانشجویانی اهدا میشوند که سطح بالایی از موفقیت در زمینههای علمی، ورزشی، هنری یا فعالیتهای اجتماعی برجسته داشته باشند.
-
بورسیههای دانشگاهی
اکثر دانشگاهها و کالجهای کانادا بورسیه تحصیلی خاص خودشان را به دانشجویان ارائه میدهند. بسیاری از اینها بورسیه ورودی هستند، به این معنی که دانشجویان برای دریافت بورسیه نیازی به ثبتنام و درخواست مجزا نداشته و به صورت اتوماتیک به محض ورود به دانشگاه از آن برخوردار میشوند. اما بهترین بورسیههای دانشگاهی مخصوص دانشجویان نخبه و فعالین حوزههای تحقیقاتی است.
-
بورسیههای مالی در کانادا
بورسیههای مالی به دانشجویانی اعطا میشوند که برای ادامه تحصیل در کانادا نیاز مالی دارند. اکثر از این بورسیهها فقط مخصوص ساکنین بومی کانادا هستند اما برخی از دانشجویان بینالمللی نیز در صورت داشتن شرایط لازم، میتوانند از آنها بهرهمند شوند. برای اعطای این نوع بورسیه رتبه علمی و تحصیلی دانشجو ملاک نبوده و تنها وضعیت مالی او مورد بررسی قرار میگیرد.
-
بورسیههای تحصیلی دولتی کانادا
اینها بورسیهها مخصوص دانشجویی بینالمللی هستند و توسط دولت کانادا اعطا میشوند. این بورسیههای دولتی در هر دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در دسترس هستند. دانشجویان بینالمللی نخبه شانس زیادی برای دریافت بورسیههای دولتی کانادا دارند.
-
بورسیههای تحصیلی کشوری
بورسیه تحصیلی کشوری به دانشجویانی تعلق میگیرد که از کشورها یا مناطق در حال توسعه خاصی به کانادا میآیند. به عنوان مثال، برنامه تبادل دانش پژوهان کانادا و چین (CCSEP) یا برنامه بورسیههای اقتصاد سبز، که به طور خاص برای دانشجویان از جامعه کارائیبی (CARICOM) طراحی شدهاند، از این جملهاند. برخی از کشورها هستند که کانادا بورسیههای خاصی را برای دانشجویان آنها در نظر گرفته است.
-
بورسیههای تحصیلی خصوصی
بسیاری از کسبوکارها و مؤسسات خیریه خصوصی وجود دارند که بورسیه تحصیلی به دانشجویان بینالمللی اعطا میکنند. اغلب، این بورسیهها حوزههای تحصیلی خاصی را هدف قرار میدهند، بنابراین باید رشته تحصیلی شما با بورسیههای خصوصی این سازمانها مطابقت داشته باشد و دانشگاه شما نیز تحت پوشش آنها باشد.
-
بورسیه تحصیلی Vanier کانادا
Vanier یکی از بهترین بورسیههای کانادا برای دانشجویان مقطع دکترا است. ارزش این بورسیه 50000 دلار کانادا و به مدت سه سال است و میتوان از آن برای دریافت مدرک دکترا یا ترکیب دکتری و ارشد استفاده کرد. دولت کانادا بورسیه Vanier را برای کمک به جذب و حفظ درجه دکترا در سطح جهانی معرفی کرده است تا کانادا را به عنوان یک رهبر جهانی در زمینه تحقیقات و آموزش عالی معرفی کند.
هر ساله تنها 166 مورد از این بورسیهها اعطا میشود. رتبههای برتر علمی، پتانسیل پژوهشی و ویژگیهای رهبری مهمترین معیارهای دریافت این بورسیه هستند.
-
بورسیههای فوق دکتری Banting
بورسیههای فوق دکتری Banting مخصوص دانشجویان بینالمللی در مقطع کارشناسی ارشد در رشتههای علوم طبیعی و اجتماعی یا علوم بهداشتی است. این کمک هزینه تحصیلی 70000 دلاری (دلار کانادا) در سال، حداکثر برای دو سال قابل تمدید است. هر ساله 70 بورسیه Banting اعطا میشود.
-
بورسیههای تحصیلات تکمیلی NSERC
بورسیههای تحصیلات تکمیلی NSERC مخصوص دانشجویان بینالمللی در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشتههای علوم طبیعی یا مهندسی است. ارزش بورسیههای مختلف این برنامه متفاوت است، اما به عنوان مثال بورسیه دکترای آن 21000 دلار کانادا در سال بوده به مدت سه سال به دانشجویان واجد شرایط ارائه میشود.
-
بورسیههای تحصیلی استانی کانادا
کانادا کشوری است که به صورت ایالتی یا استانی اداره میشود. بنابراین هر کدام از استانهای کانادا مانند انتاریو، کبک و غیره برنامههای بورسیه تحصیلی خاص خودشان را دارند که با توجه به معیارها و اولیتهای خود به دانشجویان بومی و بینالمللی ارائه میکنند.
شرایط بورسیه لیسانس کانادا
شانس گرفتن بورسیه لیسانس کانادا زیاد نیست. واقعیت این است که مؤسسات آموزشی، دولت و خیریههای کانادایی معمولاً برنامههای بورسیه زیادی برای دوره کارشناسی ندارند و اغلب بورسیههای موجود نیز مخصوص دانشجویان بومیست. اما چنانچه برای دوره کارشناسی وارد دانشگاه خود در کانادا شوید، شانس شما برای دریافت بورسیهها و به ویژه کمکهزینههای تحصیلی بالاتر خواهد رفت.
یکی از رایجترین راههایی که دانشجویان مقطع کارشناسی از طریق آن برای دریافت بورسیه اقدام میکنند دستیاری تحقیق است. دانشجویان کارشناسی که حداقل چند ترم در دانشگاه درس خوانده باشند بعد از مدتی میتوانند در صورت داشتن شرایط، برای دستیاری تحقیق اقدام کرده و به این واسطه از کمکهزینههای دانشگاه بهرهمند شوند.
بورسیه دستیاری تحقیق اغلب مخصوص دانشجویان رشتههای پزشکی و فنی مهندسی است.
شرایط بورسیه تحصیلی کانادا در مقطع کارشناسی ارشد
تعداد بورسیههای قابل دسترس برای دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد در کانادا بیشتر است. اصولاً به همین خاطر است که بسیاری از دانشجویان بینالمللی تصمیم میگیرند دوره کارشناسی را در کشور خودشان گذرانده و برای گذراندن دوره ارشد به کانادا مهاجرت کنند.
داشتن نمرات و معدل بسیار خوب، داشتن رزومه عملی قوی و مقالات چاپ شده در مجلات رسمی شانس شما برای دریافت ویزای کارشناسی ارشد از دانشگاهها یا مؤسسات کانادایی را افزایش خواهد داد.
بورسیههای دوره ارشد یا فوق لیسانس اغلب به صورت تحقیقاتی بوده و در موارد خاص علاوه بر شهریه، بخشی یا تمام هزینههای زندگی دانشجو را هم تأمین میکنند.
داشتن توصیهنامه از اساتید دانشگاه و مدرک زبان با نمره بالا شانس دریافت بورسیه در دوره ارشد را به شدت بالا میبرد.
شرایط بورسیه تحصیلی کانادا در مقطع دکترا
بهترین بورسیههای تحصیلی کانادا مربوط به دوره دکتری هستند، هرچند تعداد آنها زیاد نیست. بورسیههای دکتری کانادا معمولاً به صورت دستیار تحقیقاتی یا دستیار آموزشی ارائه می شوند و از مبالغ قابل توجهی برخوردارند. دانشجویان دکتری موظفند در ازای دریافت این بورسیهها در دانشگاه تدریس کنند یا به فعالیتهای تحقیقاتی مشغول شوند.
رشتههای علوم بهداشتی، علوم انسانی و مهندسی بیشترین شانس برای دریافت بورسیه در مقطع دکتری را دارند.
شرایط فاند کالج کانادا
کالجهای کانادا معمولاً رتبه علمی و بودجههای بسیار پایینتری از دانشگاههای کانادا داشته و اغلب به صورت خصوصی اداره میشوند. به همین خاطر معمولاً برنامههای بورسیه جذابی ندارند و اغلب جوایز تحصیلی آنها نیز مخصوص دانشجویان بومی کانادایی است.
مزیت کالجها در این است که هزینه تحصیل در آنها بسیار کمتر از دانشگاهها بوده و شانس جذب به بازار کار بعد از فارغالتحصیلی در آنها نیز بالاست. به همین خاطر بسیاری از دانشجویان بینالمللی تصمیم میگیرند یک یا دو سال تحصیلی را در کالجهای کانادایی با نمرات بسیار خوب پشت سر بگذرانند و در بازار کار تجربه کسب کنند، تا بتوانند شرایط بهتری برای دریافت بورسیه تحصیلی از دانشگاههای کانادا به دست بیاورند.
رشتههای بورسیهدار کانادا
خیلی از سازمانهای دولتی و غیر دولتی کانادا سالانه بودجهای را مخصوص اعطای بورسیههای دانشجویی کنار میگذارند. اما کانادا هم مانند هر کشور دیگری بیشتر روی رشتههایی سرمایهگذاری میکند که به آنها نیاز دارد.
امروزه رشتههای پزشکی، پرستاری و به خصوص مهندسی بیشترین سهم از بودجههای خصوصی و دولتی کانادا را به خود اختصاص دادهاند. در کنار آنها علوم زیستی و رشتههای هنری نیز برنامههای بورسیه جذابی در کانادا دارند.