کانادا یکی از محبوبترین مقاصد برای مهاجران ایرانی است. این کشور همچنین از رتبه تحصیلی بسیار خوبی برخوردار است، به طوری که دانشگاه از 200 دانشگاه برتر جهان در کانادا قرار دارند. بر اساس ردهبندی USNEWS، کانادا چهارمین سیستم آموزشی برتر در دنیا را دارد.
ارتقای رتبه آموزشگاهها و جذب دانشآموزان و دانشجویان برتر از سراسر جهان، یکی از برترین راهکارهای کانادا برای پیشرفت و توسعه در سالهای اخیر بوده است. به همین خاطر هم هست که اصولا کانادا کشور مهاجرپذیری محسوب میشود، چراکه بسیاری از پیشرفتهایش را مدیون مهاجران است.
سیاستهای مهاجرپذیری و رتبه آموزشی این کشور باعث شده تا تحصیل در دانشگاهها و موسسات آموزشی این کشور نسبت به سایر کشورها بسیار آسانتر باشد. امکان دریافت بورسیه تحصیلی، پوشش دادن هزینههای زندگی دانشجویان و امکان اخذ ویزا برای والدین دانشجو یا دانشآموز، همگی باعث شده تا توجهها به مهاجرت تحصیلی به کانادا بیشتر شود.
در این مقاله قصد داریم بیشتر در مورد موضوع تحصیل در کانادا با شما صحبت کنیم و در خصوص شرایط و ضوابط مهاجرت تحصیلی به این کشور توضیحاتی را ارائه دهیم. با ما همراه باشید.
شرایط تحصیل در کانادا
تحصیل در مقطع لیسانس یا کارشناسی در کانادا معمولا بسته به استان و دانشگاه مورد نظر، بین 3 تا 4 سال به طول میانجامد. متقاضیان تحصیل در مقطع کارشناسی در کانادا باید انگیزهنامه، توصیهنامه و رزومهای قابل قبول را ارائه دهند. ارائه مدارک تکمیلی تحصیل در مقاطع قبلی نیز الزامی است.
در بیشتر دانشگاههای کانادا، متقاضی تحصیل در دوره کارشناسی ارشد حداقل باید 16 سال سابقه تحصیل داشته باشد. شامل حداقل یک دوره کارشناسی 4 ساله. طبیعتا میزان معدل تحصیلی نیز در پذیرش توسط دانشگاه اثرگذار است.
اصولا برای تحصیل در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد در کاناد هیچ محدودیت سنی وجود ندارد، تنها چیزی که مهم است گپ یا فاصله تحصیلی است. اصولا برای تحصیل در دانشگاههای کانادا گپ تحصیلی شما نباید بیش از 4 سال باشد.
تحصیل در مقطع دکتری در کانادا اما آسانتر است. دانشجویان مقطع دکتری میتوانند از تمام ظرفیتها، تجهیزات و امکانات کشور کانادا برای پیشبرد طرحها و پایاننامههای خود استفاده کنند.
فراهم کردن بستری ایدهآل برای تحصیل دانشجویان، باعث شده تا خیلی افرادی که حتی قصد مهاجرات ندارند، و صرفا برای تکمیل دوره تحصیلی اقدام به خروج از کشور میکنند، کانادا را به عنوان مقصد ایدهآل خود انتخاب نمایند.
دانشآموزان ایرانی نیز میتوانند بین سنین 14 تا 18 سالگی برای تحصیل در مدارس کانادا اقدام نمایند.
مزایای تحصیل در کانادا
تحصیل کردن در کانادا مزیتهای بیشماری دارد. اما اگر بخواهیم به صورت خلاصه، به مهمترین مزایای تحصیل در کانادا اشاره کنیم، میتوانیم موارد زیر را برشماریم:
- رتبه بالای دانشگاههای و موسسات آموزشی در کانادا
- شهریه مناسب دانشگاههای کانادا نسبت به کشورهای انگلیسی زبان دیگری همچون آمریکا، انگلستان و استرالیا
- مهاجردوست بودن کانادا و برخورد خوب شهروندان با دانشجویان بینالمللی
- امکان همراه شدن اعضای خانواده به واسطه تحصیل یکی از اعضا
- امکان همراهی پدر یا مادر در هنگام تحصیل دانشآموزان
- اجازه کار در حین تحصیل به دانشجویان
- امکان تحصیل رایگان در مدارس دولتی کانادا برای دانشآموزانی که والدینشان اجازه رسمی تحصیل در این کشور را دارند
- امکان اخذ اقامت دائم در مدت یا بعد از پایان تحصیل
- اعتبار مدارک دانشگاههای کانادا در دانشگاههای معتبر آمریکا و انگلستان و امکان معادل سازی واحدهای درسی در این دانشگاهها
- سطح رفاهی و درآمد مناسب در کانادا
- برخورداری از فرصتهای شغلی مناسب و کافی برای استخدام در حین یا بعد از تحصیل
- کشوری چهار فصل با آبوهوایی مطبوع و دلپذیر
ویزای تحصیلی کانادا
اصولا ویزای تحصیلی کانادا به دو بخش دانشجویی و دانشآموزی تقسیم بندی میشود. طبیعتا شرایط دریافت ویزای دانشآموزی نیز با ویزای دانشجویی تفاوت دارد.
برای اخذ ویزای دانشجویی در کانادا باید شرایط زیر را داشته باشید:
- داشتن پذیرش از یک دانشگاه یا موسسه آموزشی معتبر در کانادا که مورد تأیید DLI باشد
- ارائه سند تمکن مالی برای تأمین خرج و مخارج زندگی در کانادا (این مسئله فارغ از شهریه دانشگاهی بوده و بورسیه بودن تأثیری در ارائه سند تمکن مالی ندارد)
- ارائه مدرک زبان انگلیسی یا فرانسه با نمره قبولی مورد تأیید (بسته به درخواست دانشگاه یا موسسه آموزشی منتخب)
- متقاعد کردن آفیسرهای کانادایی برای ترک خاک این کشور بعد از اتمام تحصیل (چنانچه قصد ماندن در کانادا را دارید میتوانید در طول مدت تحصیل ویزای اقامت خود را تغییر داده و برای گرفتن اقامت دائم اقدام کنید)
برای اخذ ویزای دانشآموزی در کانادا فرزند شما باید شرایط زیر را داشته باشد:
- داشتن سن زیر 18 سال
- ولی یا قیم قانونی دانشآموز باید ثابت کند که فرزندش در طول اقامت در کانادا از حمایتهای مالی لازم برخوردار خواهد بود
- کودکان زیر 17 سال به تنهایی نمیتوانند ویزای تحصیلی بگیرند و حتما باید با یکی از والدین یا قیم قانونی خود در این کشور اقامت داشته باشند
- سرپرست دانشآموز باید اقامت دائم یا موقت کانادا را داشته باشد
- اخذ مجوز تحصیلی برای دانشآموز
مدارک لازم برای تحصیل در کانادا
به صورت کلی برای تحصیل در کانادا باید مدارک زیر را جهت دریافت ویزا به دفتر مهاجرت این کشور ارائه کنید:
- نامه پذیرش از دانشگاه یا موسسه آموزشی که مورد تأیید DLI باشد
- مدارک شناسایی از قبیل پاسپورت، عکس و غیره
- مدرک اثبات تمکن مالی
- ارائه برنامه تحصیلی یا Study Plan
- مدارک لازم برای اثبات وابستگی به ایران و تضمین بازگشت به کشور پس از پایان تحصیل (مدارکی که موسوم به Tie هستند)
- ارائه نامه پذیرش تحصیلی CAQ (برای کسانی که مایلند در ایالت مستقل کبک تحصیل کنند)
- مدارک لازم برای پر کردن فاصله یا گپ تحصیلی (برای کسانی که بین تحصیلات آنها وقفه افتاده)
- مدرک زبان انگلیسی یا فرانسه با نمره قبولی حداقلی (بسته به ایالت مورد نظر و قوانین دانشگاه منتخب) – برخورداری از نمره زبان بالا کمک زیادی به تسهیل روند تحصیل در کانادا میکند.
تمکن مالی لازم برای تحصیل در کانادا
اصولا هزینه زندگی یک دانشجو در کانادا بدون احتساب شهریه دانشگاه، 10 هزار دلار کانادایی است. شما به عنوان یک متقاضی ویزای تحصیلی باید مدارک لازم جهت اثبات برخوداری از این تمکن مالی را داشته باشید.
حال بیایید فرض کنیم که دو نفر از اعضای خانواده نیز قصد دارند به همراه دانشجو عازم کانادا شوند. هزینه زندگی اولین عضو خانواده توسط دفتر مهاجرت کانادا حدود 4 هزار دلار کانادایی و هزینه زندگی عضو دوم حدود 3 هزار دلار کانادایی تعیین شده است.
بنابراین برای اخذ ویزای تحصیل در کانادا برای سه نفر، باید مدارک تمکن مالی به ارزش 17 هزار دلار کانادایی را به دفتر مهارجت این کشور ارائه کنید.
هزینه تحصیل در کانادا
هزینه تحصیل در کانادا را باید به بخشهای مختلفی تقسیمبندی کرد. چراکه علاوه بر شهریه، هزینههای دیگری همچون هزینه اسکان، حملونقل، خورد و خوراک و غیره را نیز باید محاسبه نمود. در زیر سعی میکنیم به تفکیک هزینه تحصیل در کانادا را توضیح دهیم:
- هزینه شهریه: شهریه دانشگاهها و کالجهای کانادایی به طور متوسط بین 10 تا 35 هزار دلار است. اگر در حین تحصیل داخل کالج کار هم بکنید این هزینه میتواند به 10 تا 15 هزار دلار کاهش پیدا کند. هزینه تحصیل در مدارس کانادا نیز بین 10 تا 25 هزار دلار است.
- هزینه پذیرش و ویزا: اصولا فرآیندهای اداری دریافت ویزای تحصیلی کاانادا هزینه زیادی برای شما نخواهند داشت. جمع هزینه اخذ پذیرش و ویزا حدود 300 دلار و هزینه ویزای همراه نیز 100 دلار است. البته ارائه مدارک تمکن مالی و ترجمه آنها نیز هزینه های جداگانهای دارد.
- هزینه اسکان : طبیعتا گزینههایی که برای اسکان در حین تحصیل در نظر دارید اثرگذاری زیادی روی هزینه اسکان و اقامت شما خواهند داشت. اما به صورت کلی دانشجویان ترجیح میدهند در هنگام مهاجرت تحصیلی به کانادا از امکانات اقامتی دورمها یا خوابگاهها استفاده کنند. اقامت در خوابگاههای دانشگاه یا مدرسههای کانادایی به صورت میانگین 8 الی 10 هزار دلار در سال برای شما هزینه دارد.
- هزینه خورد و خوراک : هزینه خورد و خوراک برای دانشجویانی که اصولا به صرفه و به قول معروف کممصرف زندگی میکنند زیاد بالا نیست. هزینه غذا و خوراک برای هر دانشجو در طول یکسال زندگی در کانادا حدود 3 تا 5 هزار دلار است.
- هزینه حملونقل: با توجه به تخفیفهای دانشویی برای استفاده از وسایل حملونقل عمومی، هزینه رفتوآمد دانشجو به صورت میانگین در سال حدود 1000تا 1500 دلار است.
- هزینه بیمه : بدون داشتن بیمه نمیتوانید وارد کانادا شده و تحصیلات خود را شروع کنید. از این رو باید سالانه بین 3 تا 9 هزار دلار را بابت بیمه خود کنار بگذارید.
- هزینه تفریح : بدون تفریح و سرگرمی در هیچکجای دنیا نمیتوان زندگی کرد. حتی در کانادا. اصولا هزینههای سالانه تفریح و سرگرمی برای یک دانشجو حدود 5 تا 10 هزار دلار است. البته میزان خرج تفریحات به شخص دانشجو بستگی دارد.
نامه پذیرش تحصیلی
دقت داشته باشید که برای مهاجرت تحصیلی به کانادا باید حتما دانشگاه، کالج یا موسسه آموزشی که قصد گرفتن پذیرش از آن را دارید باید حتما در لیست DLI باشد.
فهرست DLI (Designated Learning Institution) شامل مراکز آموزشی میشود که مجوزهای لازم از اداره مهاجرت کانادا برای جذب دانشجویان خارجی را دارند. هر کدام از این موسسات یک کد DLI اختصاصی و جداگانه دارند که حتما باید برای گرفتن ویزای کانادا آن کد را در کنار نامه پذیرش از دانشگاه خود ارسال کنید.
بعد از ارسال فرمها و مدارک لازم برای ثبتنام، چنانچه دانشگاه یا آن موسسه آموزشی با درخواست تحصیل شما موافقت کند یک نامه پذیرش برایتان میفرستد. دقت داشته باشید که نامههای پذیرش از دانشگاه تاریخ انقضای مشخصی دارند. بنابراین باید حتما روند اداری دریافت ویزا را پیش از اتمام این تاریخ به انجام رسانده باشید.
انواع ویزای تحصیلی کانادا
اصولا مهاجرت تحصیلی به کانادا به دو گروه دانشآموزی و دانشجویی تقسیمبندی میشود. به صورت کلی همه افراد در هر سنی میتوانند برای مهاجرت تحصیلی به کانادا اقدام کنند. اما طبیعتا مقطع تحصیلی آنها باید با سنشان هماهنگی داشته باشد.
اداره مهاجرت کانادا دو نوع ویزای تحصیلی را برای متقاضیان بینالمللی در نظر گرفته است.
- ویزای دانشآموزش کانادا
- ویزای دانشجویی کانادا
ویزای دانشآموزی مخصوص افرادی است که سن آنها زیر 18 سال بوده و قصد تحصیل کردن در مدرسههای کانادا را دارند. ویزای دانشجویی هم برای افراد بالای 18 سال در مقاطع مختلف کارشناسی، ارشد و دکتری صادر میشود.
ویزای کار پس از تحصیل در کانادا
از جمله مهمترین مزیتهای مهاجرت تحصیلی به کانادا در این است که فارغالتحصیلان دانشگاهها یا موسسات دارای کد DLI حتما ملزم نیستند که بعد از اتمام تحصیل خاک کانادا را ترک کنند. شما میتوانید بعد از اتمام تحصیل در کانادا برای گرفتن ویزای کار پس از تحصیل (PGWP) اقدام کرده و بین 2 تا 3 سال دیگر هم در کانادا بمانید و دنبال کار بگردید.
اخذ اقامت دائم کانادا برای دانشجویان
کانادا برنامههای مهاجرتی زیادی جهت اخذ اقامت دائمی این کشور برای دانشجویان بینالمللی دارد. گرچه هرکدام از این برنامهها با یکدیگر متفاوت بوده و الزاماتی فراتر از تکمیل دوره تحصیلی دارند. برنامههای مهاجرتی زیر راههای سریعی را برای گرفتن اقامت دائم کانادا پیش روی فارغ التحصیلان بینالمللی قرار میدهند. بهترین برنامههای احذ اقامت دائمی (PR) کانادا برای دانشجویان بینالمللی عبارتند از:
- کلاس تجربه کانادایی (Canadian Experience Class)
- برنامه فدرال کارگران ماهر (Federal Skilled Worker Program)
- برنامههای نامزد استانی (Provincial Nominee Programs)
- برنامههای مهاجرتی استان کبک (Quebec Immigration Options)
- مجوزهای کار پس از اتمام تحصیل (Post-Graduation Work Permits)
در زیر به توضیح هریک از این برنامههای مهاجرتی میپردازیم:
- Canadian Experience Class
برنامه مهاجرتی کلاس تجربه کانادایی (CEC) که از طریق سیستم مهاجرت اکسپرس اینتری (Express Entry ) اجرا میشود، یکی از سریعترین راهها برای دریافت اقامت دائم کانادا است. فاکتورهای زیادی برای قبولی در این برنامه وجود دارد، ازجمله سن، مهارت زبان، و سطح تحصیلات. یکی دیگر از شرایط مهم این برنامه مهاجرتی این است که متقاضیان باید ثابت کنند ظرف سه سال گذشته، حداقل 12 ماه تجربه کاری مداوم، تمام وقت و ماهرانه در کانادا داشتهاند. هنگامی که یک دانشجوی بینالمللی این سطح از تجربه کاری را به دست آورد، میتواند از برنامه CEC برای گرفتن اقامت دائم کانادا استفاده کند.
-
Federal Skilled Worker Program
برنامه فدرال کارگر ماهر (FSW) که از طریق سیستم مهاجرت اکسپرس اینتری (Express Entry) اجرا میشود، راهکاری مناسبی برای برخی از فارغ التحصیلان و دانشجویان بینالمللی جهت احذ اقامت دائمی کاناداست. بر خلاف برنامه کلاس تجربه کانادایی، FSW نیازی به داشتن تجربه کاری در کانادا ندارد، به همین خاطر این یک گزینه خوب برای دانشجویان و فارغ التحصیلان بینالمللی است که قبلاً تجربه کار ماهرانه در خارج از کشور کانادا را داشتهاند.
-
Provincial Nominee Programs
هر یک از استانهای کانادا برنامههای مهاجرتی خاص خود را دارند که تحت عنوان برنامههای نامزد استانی (PNP) شناخته میشود. هرکدام از PNP ها شرایط متفاوتی با دیگری دارد، چراکه هریک از آنها متناسب با نیازها و ظرفیتهای هر استان طراحی میشوند. بسیاری از PNP ها ترجیح میدهند فرصت اخذ اقامت دائم را در اختیار دانشجویانی قرار بدهند که فارغالتحصیل یکی از دانشگاههای همان استان بوده و سابقه کار در همان استان را دارند. شما باید بسته به محل تحصیل، کار و سکونت خود در کانادا برنامههای نامزد استانی هریک از ایالتهای کانادا را بررسی کنید تا ببینید که واجد شرایط آن هستید یا خیر.
-
Quebec Immigration Options
استان کبک سیستم مهاجرتی خاص خودش را دارد که الزامات و رویههای آن متفاوت از سایر استانهای کاناداست. با این حال، مانند سایر استانهای کانادا، برنامههای مهاجرتی کبک نیز شروط خاص خاص خود را برای اعطای اقامت دائم به دانشجویان بینالمللی دارد. دو برنامه اصلی احذ اقامت دائم استان کبک عبارتند از PEQ و QSW.
-
Post-Graduation Work Permits
مجوز کار پس از فارغ التحصیلی یک برنامه اقامت دائم مستقیم نیست. با این حال، به اکثر دانشجویان بینالمللی که از یک موسسه آموزشی معتبر (DLI) فارغ التحصیل شدهاند، اجازه میدهد تا پس از اتمام دوره تحصیل خود در کانادا بمانند و با کارفرمایان کانادایی کار کنند. این تجربه میتواند به فرد کمک کند تا واجد شرایط لازم برای اخذ اقامت دائم کانادا از طریق سایر برنامههای مهاجرتی شود.
معایب تحصیل در کانادا
در کنار مزایا، تحصیل در کانادا معایبی نیز دارد که در زیر به آنها اشاره میکنیم:
-
وضعیت آب و هوا
آب و هوای کانادا ممکن است برای همه مناسب نباشد. زمستانهای کانادا به خصوص در نواحی شمالی تا 8 ماه ادامه دارند! در طول زمستان، دمای هوا بین 5- تا 20- درجه سانتیگراد باقی میماند.
این زمستانهای سرد گاهی اوقات دانشجویان را برای انجام برخی از وظایف روزمرهشان دچار مشکل میکند، به ویژه اینکه حملونقل عمومی با اخلال مواجه میشود و زمان رفتوآمد طولانیتر میشود.
-
وضعیت مراقبتهای بهداشتی
کانادا ا نظر کیفیت درمانهای بهداشتی جایگاه قابلتوجهی در میان کشورهای جهان دارد اما دسترسی به این خدمات بهداشتی چندان آسان نیست. افرفد در کانادا باید مدت زیادی صبر کند تا بتوانند به خدمات درمانی دسترسی داشته باشند. در کانادا حتی ممکن است لازم باشد تا یک ماه برای انجام یک آزمایش تشخیصی ساده صبر کنید!
علاوه بر این، گاهی اوقات مردم باید ماهها صبر کنند تا سرانجام بتوانند روند درمان خود را در شهرهای بزرگ کانادا مانند منطقه MTV (مونترال، تورنتو، ونکوور) انجام دهند.
-
قوانین مهاجرتی
کانادا کشوری است که به همه خوشآمد میگوید، اما اگر قصد مهاجرت به به کانادا را دارید، قبل از وارد شدن به کشور رؤیایی خود باید الزامات زیادی را رعایت نمایید.
حتی پس از فراهم کردن این الزامات، باز هم شانس رد شدن درخواست ویزای شما به دلایلی مبهم و نامشخص وجود دارد.
-
ساعات کاری محدود
شما فقط میتوانید 20 ساعت در هفته به عنوان یک دانشجوی بینالمللی در کانادا کار کنید. این قانون میتواند درآمد شما را در کانادا محدود کند. گرچه دانشجویان به صورت نقدی کار میکنند، اما این پرداخت نقدی برای دانشجویان واقعاً کم و غیر منطقی است.
به همین خاطر معمولاً دانشجویان بینالمللی باید یا از تمکن مالی خوبی برخوردار باشند، با نهایت تلاش خود را بکنند تا از بورسیههای تحصیلی کانادا بهرهمند شوند.
-
پایین بودن نمره فارغالتحصیلی
از آنجایی که کانادا به خاطر نرخ بالای پذیرش دانشجویان مشهور است، به همان نسبت به واسطه پایین بودن میانگین نمرات قبولی دانشگاه نیز شهرت دارد. واقعیت این است که شرایط مالی دشوار دانشجویان بینالمللی و نیاز اغلب آنها به کار همزمان با تحصیل باعث شده تا میانگین نمرات قبولی در دانشگاههای کانادا پایین باشد.
طبیعی است که وقتی درآمد دانشجویان از کار در حین تحصیل پایین باشد مجبور میشوند ساعات بیشتری را کار کنند و کمتر فرصت میکنند به تحصیلات خود برسند. از طرف دیگر اکثر دانشجویان بینالمللی کانادا بر اساس نظر مشاوران رشته تحصیلی خود را انتخاب میکنند، نه علاقه شخصی.
بر اساس آماری که در سال 2018 منتشر شد، 31 درصد از دانشجویان کانادایی در این سال ترک تحصیل کرده و از دانشگاه خارج شدهاند! این آمار برای کشوری چون کانادا با این سطح از کیفیت آموزشی بسیار نامطلوب است.
کار همزمان با تحصیل در کانادا
دانشجویان بینالمللی که مشغول تحصیل در دانشگاههای کانادا هستند میتوانند بدون نیاز به مجوز کار تا 20 ساعت در هفته کار کنند. البته قوانین جدید کانادا این مدت را کمی افزایش داده است.
البته باید بدانید که برای کار کردن در کانادا به یک SIN Number (سین نامبر ) نیاز دارید که وجود آن الزامی است. دانشجویان پس از شروع کار در کانادا تنها 3 روز مهلت دارند تا سین نامبر خود را به اداره مهاجرت کانادا اعلام کنند.
سین نامبر یک شماره 9 رقمی و مانند شماره ملی کانادایی است. این شماره برای هر فرد منحصربهفرد بوده و برای تمامی افرادی که با مجوز تحصیل یا کار وارد کانادا میشوند صادر میشود. دولت کانادا از سین نامبر به عنوان کد شناسایی فردی شما در هنگام حضور در این کشور استفاده میکند. برای گرفتن سین نامبر کافی است پس از ورود به کانادا با تمامی مدارک شخصی و پاسپورت خود به نزدیکترین دفتر اداره مهاجرت در کانادا مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت کنید.
SIN مخفف Social Insurance Number (شماره بیمه اجتماعی) است.
اصلیترین قوانینی که در رابطه کار همزمان با تحصیل در کانادا وجود دارند عبارتند از:
- داشتن ویزای تحصیلی معتبر
- شرکت در دورههای تحصیلی (دقت داشته باشید که در برنامههای آموزش زبان ابتدایی پیش از شروع ترمهای اصلی دانشگاهی امکان کار کردن همزمان وجود ندارد)
- تنها دانشجویانی دورههای تماموقت اجازه کار کردن در کانادا همزمان با تحصیل را دارند
- طول دوره آموزشی باید حتماً بیشتر از 6 ماه باشد
- پیش از شروع ترمهای اصلی تحصیلی امکان آغاز به کار وجود ندارد
- تنها حدود 20 ساعت در هفته اجازه کار کردن خواهید داشت
- در ایام تعطیلات تابستانی دانشجویان میتوانند بیشتر از 20 ساعت در هفته و به صورت تماموقت هم کار کنند
- داشتن سین نامبر الزامی است